Een trage schildklier?

Het is van groot belang dat de schildklierhormonen in de juiste hoeveelheden geproduceerd worden om een optimaal effect van deze hormonen te verkrijgen voor het lichaam. De hormonen die de schildklier kan produceren zijn T3 en T4. Van de geproduceerde hormonen is ongeveer 80% T4 en de overige 20% T3. Hoewel de schildklier veel minder T3 dan T4 aanmaakt, is T3 wel de actieve vorm van het hormoon. T4 is de inactieve vorm van het schildklierhormoon dat pas werkzaam wordt als het wordt omgezet in T3. Deze omzetting gebeurt op een andere plek in het lichaam, vooral in de lever en nieren, maar ook in weefsels of organen waar het hormoon nodig is. Bij de omzetting van T4 in T3 wordt door het enzym dejodase één jodiumatoom afgesplitst.

In het bloed is het merendeel van de schildklierhormonen T4 en T3  gebonden aan eiwitten, zoals het transporteiwit TGB. Tijdens deze binding zijn de hormonen niet in staat te functioneren waardoor de hormonen inactief zijn en enkel als voorraad dienen. Wanneer deze hormonen naar behoefte van het lichaam de binding met het TBG verbreken noemen we het vrije hormonen: vrije T4 (FT4) en vrije T3 (FT3). FT4 meet men om de werking van de schildklier te testen. Het hormoon werkt als een soort gaspedaal en zorgt ervoor dat je ‘motor’ harder of langzamer gaat lopen. Nadat T4 uit de schildklier is vrijgekomen wordt het dus omgezet naar T3 maar kan het ook omgezet worden in reverse T3 (RT3), dat ook als een inactieve vorm  van T3 wordt beschouwd (bron 2) (bron 3) (bron 5).

De snelheid en verhouding van T4-omzetting naar T3 of RT3 zijn afhankelijk van de metabolische behoeften van het lichaam. Onderzoekers geloven dat het lichaam RT3 produceert in tijden van ernstige ziekte of honger als een mechanisme om energie te behouden (bron 2) (bron 3) (bron 5).

Ook een tekort aan T4 kan in het lichaam ontstaan. Dit is het gevolg van een lage T4 productie door de schildkliercellen. Bij een te lage T4 productie kan het zijn dat de schildklier onvoldoende gestimuleerd wordt om T4 te maken, door een te lage TSH-productie. Ook kan het juist zo zijn dat de TSH-waarden goed zijn, maar de schildklier hier onvoldoende aan heeft om de juiste hoeveelheid hormoon te produceren. Een oorzaak hiervan kan een auto-immuunziekte zijn, welke voorkomt dat het schildklierweefsel de hormoonproductie goed kan uitvoeren (bron 2).

Het is ook mogelijk dat het lichaam antistoffen tegen de schildklier gaat maken wat kan leiden tot diverse problemen. TPO is een enzym dat door de schilklier wordt aangemaakt en helpt bij de vorming van TSH. Het lichaam kan antistoffen maken tegen TPO waarbij de eigen schildklier wordt aangevallen. Tg is een eiwit dat in de schilklier wordt gemaakt. Aanwezigheid van Tg betekent dat er schildklierweefsel aanwezig is. Het lichaam kan antistoffen maken tegen Tg waarbij de eigen schildklier wordt aangevallen.