De rol van de macrofaag
Macrofagen zijn een type witte bloedcel dat essentieel is voor de afweer tegen infecties en het opruimen van celresten. Bij mensen met Prikkelbare darmsyndroom (PDS) blijken deze cellen echter hyperactief te zijn, wat leidt tot en bijdraagt aan chronische ontstekingen in de darmen. De hyperactiviteit van de macrofagen is te wijten aan een verstoord energiemetabolisme, waardoor ze continu in een ontstekingsstand blijven staan en schade toebrengen aan het darmweefsel.
Het wetenschappelijk onderzoek
De doorbraak kwam door de samenwerking van verschillende onderzoeksinstellingen, waaronder de Universiteit van Hasselt en het VIB (Vlaams Instituut voor Biotechnologie). Door gebruik te maken van geavanceerde technologieën, zoals single-cell RNA sequencing, konden de onderzoekers de specifieke genetische veranderingen in de macrofagen van PDS-patiënten in kaart brengen. Deze techniek maakte het mogelijk om te zien hoe het verstoorde energiemetabolisme bijdroeg aan de aanhoudende ontsteking.
Deze bevindingen zijn significant omdat ze nieuwe behandelingsmogelijkheden suggereren. Als we de energiehuishouding van deze immuuncellen kunnen herstellen, kan dit de chronische ontsteking verminderen of zelfs voorkomen. Dit kan leiden tot nieuwe therapieën die de symptomen van PDS verlichten en de levenskwaliteit van patiënten verbeteren.
Het onderzoek wijst ook op het belang van verder onderzoek naar hoe bestaande medicijnen of nieuwe behandelingen gericht kunnen worden op het normaliseren van het energiemetabolisme in macrofagen.
Je kunt het volledige wetenschappelijke artikel hier lezen.
Hoe nu verder?
Deze bevindingen openen de deur naar nieuwe behandelingsmogelijkheden voor PDS. Als we de energiehuishouding van macrofagen kunnen normaliseren, is het wellicht mogelijk om de chronische ontsteking te verminderen of zelfs te voorkomen. Dit zou een significante verbetering betekenen voor de levenskwaliteit van PDS-patiënten, die momenteel vaak afhankelijk zijn van zware medicatie met talrijke bijwerkingen.
De volgende stappen in dit onderzoek zullen gericht zijn op het ontwikkelen van therapieën die specifiek gericht zijn op het herstellen van het energiemetabolisme van macrofagen. Er wordt al gekeken naar bestaande medicijnen die mogelijk een regulerende werking op deze processen kunnen hebben, evenals naar de ontwikkeling van nieuwe, gerichte behandelingen.
Relatie met voeding
Recent onderzoek heeft dus aangetoond dat verstoord energiemetabolisme in macrofagen bijdraagt aan chronische ontstekingen bij PDS. Voedselallergieën, specifiek type III allergieën, kunnen deze inflammatoire respons verergeren. Bij type III voedselallergieën reageert het immuunsysteem op bepaalde voedingsantigenen door immuuncomplexen te vormen, wat leidt tot ontstekingen en beschadigingen van het darmweefsel. Deze immuuncomplexen activeren macrofagen, waardoor de ontsteking toeneemt. Het identificeren en vermijden van voedingsmiddelen die deze immuunrespons triggeren kan daarom een belangrijke rol spelen in het beheer van IBD-symptomen. Voedingsinterventies die gericht zijn op het uitsluiten van deze allergenen kunnen bijdragen aan het verminderen van de inflammatoire belasting en het verbeteren van de levenskwaliteit van patiënten met PDS.