Wat is universele gezondheidszorg?

Universele gezondheidszorg betekent dat iedereen toegang heeft tot de zorg die ze nodig hebben, wanneer ze die nodig hebben, zonder dat dit leidt tot financiële problemen. Het omvat een breed scala aan diensten, van preventieve zorg en behandelingen tot rehabilitatie en palliatieve zorg. Het uiteindelijke doel is om sociale rechtvaardigheid te bevorderen en gezondheidsongelijkheid te verminderen.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) leeft meer dan de helft van de wereldbevolking zonder toegang tot essentiële gezondheidsdiensten. Daarnaast worden miljoenen mensen elk jaar in armoede geduwd door hoge medische kosten. Het bevorderen van universele gezondheidszorg is daarom niet alleen een ethisch, maar ook een economisch vraagstuk.

In Nederland is het zorgsysteem ver ontwikkeld, iedereen in Nederland heeft toegang tot publieke zorg. Deze zorg bestaat uit drie niveaus.

Zorgniveaus in Nederland

Het Nederlandse zorgstelsel is georganiseerd in drie zorglijnen, die samen zorgen voor een efficiënte en toegankelijke gezondheidszorg:

1. Eerstelijnszorg: Dit is de zorg die direct toegankelijk is zonder verwijzing, zoals huisartsen, fysiotherapeuten en apotheken. Het is laagdrempelig en vormt vaak het eerste contactpunt voor patiënten. Deze zorg is breed beschikbaar en eenvoudig toegankelijk voor iedereen met een basiszorgverzekering.
2. Tweedelijnszorg: Dit betreft specialistische zorg die alleen toegankelijk is via een verwijzing van een huisarts, zoals ziekenhuiszorg en behandelingen door medisch specialisten. Hoewel toegankelijk, kan er soms sprake zijn van wachttijden afhankelijk van de zorgvraag.
3. Derdelijnszorg: Dit is hooggespecialiseerde zorg, vaak in academische ziekenhuizen of gespecialiseerde centra. Deze zorg is bedoeld voor complexe of zeldzame aandoeningen en vereist doorgaans een doorverwijzing vanuit de tweedelijnszorg.

De toegankelijkheid van deze zorglijnen wordt gewaarborgd door de verplichte basisverzekering, die vrijwel alle noodzakelijke zorg dekt. Dit systeem helpt om financiële barrières te verminderen en zorgt ervoor dat iedereen de juiste zorg kan krijgen op het juiste moment.

Het thema voor dit jaar

Het thema voor de Internationale Dag van Universele Gezondheidszorg 2024 is “Samen investeren in gezondheid voor iedereen”. Dit benadrukt dat sterke gezondheidszorgsystemen niet alleen een verantwoordelijkheid van overheden zijn, maar een gezamenlijke inspanning vereisen van burgers, gemeenschappen, en internationale partners. Het bouwen van inclusieve systemen vraagt om toewijding, innovatie en vooral solidariteit.

Waarom is dit belangrijk

Deze dag biedt een platform om:

1. Bewustzijn te vergroten: Veel mensen zijn zich niet bewust van de enorme gezondheidsongelijkheden wereldwijd. UHC Day herinnert ons eraan dat gezondheidszorg een fundamenteel mensenrecht is.
2. Beleidsmakers te betrekken: Het roept overheden op om prioriteit te geven aan gezondheidszorg bij beleidsvorming en financiële planning.
3. Actie te stimuleren: Het mobiliseert gemeenschappen, gezondheidswerkers en organisaties om samen te werken aan betere toegang tot zorg.

De rol van preventie

Een essentieel onderdeel van universele gezondheidszorg is preventieve zorg. Dit omvat initiatieven en strategieën die erop gericht zijn ziekten te voorkomen voordat ze ontstaan, zoals vaccinatieprogramma’s, gezondheidsvoorlichting en screenings. Preventieve zorg speelt een cruciale rol in het verminderen van de druk op gezondheidsstelsels en het verbeteren van de algemene volksgezondheid.

Daarnaast wordt het belang van een gezonde leefstijl steeds meer erkend. Gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging en het vermijden van schadelijke gewoonten zoals roken zijn fundamentele bouwstenen van preventieve zorg. Investeren in bewustwording en educatie over gezonde keuzes kan op lange termijn aanzienlijke gezondheidsvoordelen opleveren.

Voorbeelden van succes

Er zijn landen die aanzienlijke vooruitgang hebben geboekt in de richting van universele gezondheidszorg. Landen zoals Thailand en Rwanda hebben laten zien dat het mogelijk is om met beperkte middelen indrukwekkende resultaten te behalen door slimme beleidskeuzes en een sterke focus op preventieve zorg.

Wat kun jij zelf doen?

Iedereen kan een rol spelen in het bevorderen van universele gezondheidszorg. Verandering begint allereerst bij jezelf.

• Leer en deel: leer meer over preventie, een gezonde leefstijl en vitaliteit en deel dit met je netwerk en kennissen.
• Kies voor een gezonde leefstijl: Eet gevarieerd en gezond, beweeg regelmatig en zorg voor voldoende slaap. Vermijd roken, overmatig alcoholgebruik en stress waar mogelijk.
• Houd je gezondheid in de gaten: Laat je regelmatig controleren, laat bijvoorbeeld je vitaminen vaker checken of doe een algemene gezondheidscheck up door middel van bloedanalyaes. Wist je dat je hiervoor niet bij de huisarts hoeft te zijn en dat je dit ook zelf kunt initiëren? Wij als VicoBlue helpen je om zelf gezondheid in eigen hand te nemen. Bekijk hier onze testen voor preventie en leefstijloptimalisatie. 
• Ondersteun initiatieven: Doneer aan organisaties die zich inzetten voor betere gezondheidszorg wereldwijd.
• Spreek je uit: Roep beleidsmakers op om te investeren in gezondheidszorg voor iedereen. Dit kan bijvoorbeeld ook al door gezonde opties in de kantine op het werk aan te bieden, of een sta – zit bureau, of één wandeling per dag te maken op kantoor of met het gezin.

Samen naar een gezondere toekomst

De Internationale Dag van Universele Gezondheidszorg is een kans om te reflecteren op onze gedeelde verantwoordelijkheid om gezondheid toegankelijk te maken voor iedereen. Door samen te werken, kunnen we een wereld creëren waarin niemand wordt achtergelaten. Laten we deze dag gebruiken om solidariteit te tonen en actie te ondernemen voor een gezondere, rechtvaardigere toekomst. Als je zelf bewust bent van de impact van leefstijlverbetering, vitaliteit en preventie en hierop ook handelt kunnen we met z’n allen al bijdragen aan toegankelijke zorg voor mensen die dit écht nodig hebben. Zo belasten we ons zorgsysteem minder en wordt elk consult effectief ingezet. Daarbij komt ook dat jij vitaler en gezonder oud wordt.