Er bestaan diverse methoden om vast te stellen of er sprake is van een voedselallergie of een voedselintolerantie. Wij realiseren ons dat het moeilijk kan zijn om een geschikte beslissing te nemen die aansluit op jouw symptomen. Het is interessant om te weten dat er diverse typen voedselallergieën bestaan, en dat een voedselintolerantie een geheel andere aandoening is.

Het verschil tussen een voedselallergie en een voedselintolerantie

Wij begrijpen dat het moeilijk is om te weten wat het verschil is tussen een allergie en een intolerantie. Wist je dat zelfs zorgprofessionals deze termen nog wel eens door elkaar heen gebruiken? Toch is een voedselallergie iets totaal anders dan een voedselintolerantie.

Wat is een voedselallergie?

Een voedselallergie is een abnormale reactie van ons immuunsysteem op bepaalde eiwitten in onze voeding. Het immuunsysteem herkent specifieke eiwitten in onze voeding als schadelijk en reageert daarop door antistoffen aan te maken en vrij te geven. Dit kan leiden tot diverse symptomen zoals jeuk, huiduitslag, zwelling maar ook vermoeidheid, hoofdpijn en darmproblemen. Om dit proces beter te begrijpen leggen we je graag uit wat antistoffen zijn.

Antistoffen, ook wel immunoglobulinen genoemd, zijn eiwitten die het immuunsysteem produceert om het lichaam te beschermen tegen schadelijke stoffen, zoals bacteriën, virussen en andere ziekteverwekkers. Ze spelen een cruciale rol in het afweersysteem van het menselijk lichaam.

Antistoffen worden geproduceerd door specifieke witte bloedcellen, zoals B-cellen, als reactie op de aanwezigheid van antigenen. In het geval van een voedselallergie zijn deze antigenen de eiwitten uit het voedsel.

Er zijn verschillende klassen antistoffen die geproduceerd kunnen worden, waaronder:

1. IgM (Immunoglobuline M): Dit is meestal de eerste klasse antistoffen die het lichaam produceert bij een nieuwe infectie.
2. IgG (Immunoglobuline G): Dit is de meest voorkomende klasse antistoffen in het bloed en speelt een belangrijke rol bij de immuunrespons op secundaire infecties.
3. IgA (Immunoglobuline A): Deze antistoffen worden voornamelijk aangetroffen in slijmvliezen.
4. IgE (Immunoglobuline E): Deze klasse is betrokken bij directe allergische reacties en beschermt tegen parasitaire infecties.
5. IgD (Immunoglobuline D): De functie van IgD is nog niet volledig begrepen, maar het lijkt betrokken te zijn bij de regulatie van de immuunrespons.

Antistoffen werken door zich te hechten aan specifieke antigenen, waardoor deze worden gemarkeerd voor vernietiging door andere cellen van het immuunsysteem. Hoe werkt dit dan precies? Eerst worden de eiwitten in het voeding als schadelijk herkent door de immuun cellen lokaal in de darm. Daarna maken deze immuun cellen specifieke antistoffen aan (vaak IgE of IgG) die worden vrijgelaten. Deze antistoffen binden vervolgens aan de eiwitten uit voeding. Daarna zijn er andere immuun cellen die deze gebonden eiwitten met antistoffen herkennen. Nu zullen deze specifieke immuun cellen stofjes vrijlaten om deze eiwitten te vernietigen. Deze stofjes zorgen voor een ontstekingsreactie en kunnen leiden tot diverse klachten.

Wat is een voedselintolerantie?

Een voedselintolerantie is een reactie van het spijsverteringssysteem op bepaalde componenten in voeding. Belangrijk is dat bij dit proces het immuunsysteem NIET betrokken is. Het spijsverteringssysteem heeft als taak om al het voedsel wat via onze mond het lichaam binnenkomt af te breken en steeds kleiner en kleiner te maken. Sommige componenten in voeding worden hierbij dus afgebroken, denk aan gluten of lactose (component in melkproducten). Als er een verstoring zit in dit proces kunnen deze componenten niet meer goed worden afgebroken en kunnen er symptomen ontstaan zoals buikpijn, winderigheid, diarree of misselijkheid.

Een voorbeeld van een voedselintolerantie is een lactose-intolerantie. Dit wordt dus vaak verward met een melkallergie. Het is erg belangrijk om te weten dat een melkallergie niet betekent dat je lactose-intolerant bent, dit zijn twee totaal verschillende dingen. Bij een melkallergie moeten alle melkproducten volledig worden vermeden en bij een lactose-intolerantie mag je wel lactose-vrije melkproducten nuttigen. Hoe werkt dit dan? Lactose is een suiker dat van nature voorkomt in melkproducten. Het verteringsproces van lactose in het lichaam vereist het enzym lactase, dat wordt geproduceerd in de dunne darm. Lactase breekt lactose af, zodat het lichaam de glucose en galactose wat dan ontstaat kan absorberen en gebruiken als energiebron. Sommige mensen hebben echter een lactose-intolerantie, wat betekent dat ze onvoldoende van het enzym lactase produceren om lactose effectief te verteren. Zoals je kunt zien is het immuunsysteem hier niet bij betrokken.

Let er dus goed op dat een voedselallergietest in feite nooit een voedselintolerantietest genoemd mag worden. 

Welke voedselallergieën bestaan er?

Naast het grote verschil tussen een intolerantie en een allergie, maken we het nog wat ingewikkelder. Ook in de categorie voedselallergie zijn verschillen te vinden die je goed moet kunnen herkennen als je de juiste test voor jouw symptomen wilt kiezen. In de voedselallergie-wereld maken we onderscheid tussen twee belangrijke vormen van een voedselallergie: een klassieke allergie en een vertraagde allergie.

Een klassieke voedselallergie

Een klassieke voedselallergie wordt ook wel een directe voedselallergie genoemd omdat de symptomen direct of binnen enkele minuten na het nuttigen van het voedingsmiddel optreden. Zo kun je deze vorm van een voedselallergie ook herkennen. Bij dit allergietype worden antistoffen, bekend als immunoglobuline type E (IgE), aangemaakt als reactie op eiwitten in voeding. De IgE-antistoffen hebben een directe impact doordat ze histamine vrijmaken. Histamine communiceert met het lichaam en veroorzaakt onmiddellijke reacties zoals zwelling, jeuk, roodheid, overgeven, misselijkheid, en in extreme gevallen zelfs een anafylactische shock.

Als je last hebt van bovenstaande klachten ga je daarmee vaak eerst naar de huisarts. Als de huisarts een vermoeden heeft voor een voedselallergie dan wordt er een bloedtest of een huidpriktest uitgevoerd in de praktijk of in het ziekenhuis. De testen die de huisarts of het ziekenhuis uitvoert in het kader van een allergie zijn altijd om IgE-antistoffen aan te tonen en testen dus altijd op een klassieke voedselallergie.

Een vertraagde voedselallergie

Soms komt er helaas niks uit de ziekenhuistesten die zijn uitgevoerd en wordt er al snel een stempel gedrukt zoals prikkelbare darmsyndroom of chronische vermoeidheid. Als je symptomen ervaart die vaak pas uren of dagen na de voedselinname optreden, dan kan er wel een sprake zijn van een vertraagde voedselallergie (ook wel een overgevoeligheid genoemd). Dit maakt het vaak uitdagend om de specifieke voedingsmiddelen te identificeren die de klachten veroorzaken.

De vertraagde voedselallergie ontstaat als gevolg van een permeabele darmwand, ook wel een ‘lekkende darm’ genoemd, waardoor voedingseiwitten niet volledig afgebroken worden en in de bloedbaan terechtkomen. Hierdoor worden andere antistoffen, namelijk IgG, geproduceerd door immuun cellen. Vervolgens binden IgG-antistoffen aan de eiwitten uit de voeding. Daarna zullen ook hier specifieke immuun cellen stofjes vrijlaten die een ontstekingsreactie veroorzaken.

Dit gehele proces duurt echter langer dan de directie allergie waardoor de ontstekingsreactie sluimerend en meer chronisch optreedt. Klachten die voortkomen uit een dergelijke chronische, milde ontsteking zijn onder andere diarree, een opgeblazen gevoel, hoofdpijn, eczeem, psoriasis, vermoeidheid en gewrichtspijn.Het is opmerkelijk dat bij reguliere bezoeken aan de huisarts of het ziekenhuis doorgaans geen tests worden uitgevoerd om een vertraagde voedselallergie veroorzaakt door IgG-antistoffen vast te stellen.

Onze thuistest voor voedselallergie IgG, ook bekend als de ImuPro-test, biedt de mogelijkheid om te onderzoeken of er sprake is van een vertraagde voedselallergie.

Wil jij meer weten over een voedselallergie, intolerantie en onze vertraagde voedselallergie IgG-test? Lees dan hier verder.